Na obodu Fruške gore, u centralnom delu Srema smeštena je jedna od najstarijih opština ovog dela Srbije – Ruma. Naziv Ruma se prvi put pominje u Sremskom defteru 1546. godine, a smatra se da reč vodi poreklo iz orijentalnih jezika. Zbog svog geografskog položaja možemo je nazvati ,,žilom kucavicom“ ovog regiona, budući da je smeštena na raskrsnici svih važnih puteva. Pa zato nije ni čudo što meštani znaju reći: ,,Svi putevi vode kroz Rumu“. Ali Ruma nije samo raskrsnica važnih puteva, nosi u sebi mnogo više. Kako je vekovima na sudaru civilizacijskih tokova, tako nije iznenađujuće što ima bogato kulturno i istorijsko naslđe koje je vredno posetiti. Možda niste putnik namernik koji će direktno ići u Rumu, ali je svakako nećete zaobići bar u prolasku. Pa tako kada vidite na putokazu ovu opštinu, setite se da svratite bar na nekoliko časova i uvereni smo da ćete doći ponovo, jer Ruma nudi i mir i tišinu i vašarsku vrevu, ali i dah prošlosti oličenom u bogatom kulturnom nasleđu. Ako se pitate šta posetiti u Rumi, mi smo tu da vam damo nekoliko ideja.
Arheološka nalazišta i kulturno nasleđe
Gomolava
Na levoj strani Save nedaleko od Rume nalazi se poznato arheološko nalazište Gomolava. Arheolozi ga zbog njegove višeslojnosti nazivaju ,,tortom od civilizacije” jer se u njemu slilo nekoliko doba: kasnovinčanskog, neolitskog, ranog bronzanog i gvozdenog. Prva iskopavanja vršena su 1904, a od 1953. godine počinju sistematska istraživanja koja, sa prekidima, traju do danas. Prvo naselje obrazovano je tokom mlađeg neolita, a činile su ga velike kuće pravougaonih osnova, koje su građene od drveta i gline. Lokalitet je svrstan u red najstarijih Evropi, a nalizi se pod specijalnom zaštitom države.
Basijana
Ovo naselje osnovano u I veku kao autonomni civitas, a trajalo je do VI veka. Danas se tu nalaze arheološke iskopine konstrukcija bedema sa kulama kao i tri zgrade građene od kamena i opeke, sa sistemom grejanja, podnim mozaicima, freskama na zidovima i kanalizacionom mrežom.
Zavičajni muzej
Zavičajni muzej Ruma je riznica istorijskog bogatstva naroda koji su živeli na ovim prostorima. Muzejski fond čini više od 10.000 eksponata u sastavu arheološkog, etnološkog, istorijskog i likovnog odeljenja. Osnovan je 1962. godine i smešten je u zgradi koju je osnivač grada baron Marko Pejačević podigao 1772. godine kao svoju zadužbinu. Zgrada muzeja je jedinstven primer „graničarske arhitekture“ i nalazi se pod specijalnom zaštitom države. Zavičajni muzej je organizator Likovne kolonije Borkovac koja se održava od 1968. godine. U avgustu se okupljaju umetnici iz svih krajeva zemlje, a njihova dela se izlažu na oktobarskoj izložbi kada se najuspešnijem umetniku dodeljuje Plaketa Milivoj Nikolajević i prilika da organizuje samostalnu izložbu.
Grad festivala i manifestacija
Meštani s ponosom ističu da je njihova Ruma poznata po mnogobrojnim manifestacijama koje se održavaju tokom cele godine. U opštini postoji oko 25 manifestacija, neke su lokalnog, neke regionalnog a neke internacionalnog karaktera. Može se pohvaliti Festivalom tamburaških orkestara Srbije – vodećom manifestacijom u zemlji koja ima za cilj veličanje tambure. Svake godine u takmičarskom delu nastupi oko 12 orkestara iz Srbije, a u revijalnom se predstavljaju orkestri iz inostranstva. Ova manifestacija okupi veliki broj ljubitelja tambure, a i drugih posetioca koji vole da uživaju u zabavi i pesmi.
Ipak, Ruma je najprepoznatljivija po vašaru koji ima tradiciju dugu preko 200 godina, a nastao je za vreme Marije Terezije kada je opština dobila status slobodnog trgovišta. U početku se održavao četiri puta godišnje, a danas se održava svakog trećeg u mesecu. Na ovom vašaru se može naći ,,sve“, što se kaže od ,,igle do lokomotive“.
Borkovačka oaza mira
Osim što je u blizini Fruške gore, Ruma se može pohvaliti i drugim prirodnim resursima kao što su Bara Treskovača i Borkovačko jezero. Većini meštana, ali i drugim posetiocima iz okolnih sredina, Borkovačko jezero predstavlja glavno izletište. Osim toga, jezero je bogato ribom, pa je zato jedno od omiljenih mesta pecaroša širom Srbije. Pravo je bogatstvo imati takav rezervat samo nekoliko kilometara od centra grada. Mir i tišina koju pruža ova oaza od neprocenjivog je značaja za svakoga ko želi da napuni baterije energijom.
Pored spomenutih atrakcija, Ruma poseduje još mnogo toga, a najpre gostoprimstvo meštana i vedar duh. Zato nemojte samo proći kroz Rumu, svratite i osetite pozitivnu energiju koja vlada u ovom malom mestu. Ako ste osoba koja voli zabavu, onda u Rumu dođite za neku manifestaciju, ako želite mir, onda možete doći kada god hoćete.
Foto: Dmaricic, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=10748539
